ترجمه مقاله‌ی منتشرشده توسط «زین دانگور» در Daily Maverick

تاریخ ۱۸ ژوئن ۲۰۲۵ :

   

جنگ اسرائیل و ایران جهان را در خطر جدی قرار داده

و ما را به طرز نگران‌کننده‌ای به درگیری گسترده‌تری نزدیک کرده است

 

زین دانگور، مدیرکل وزارت روابط بین‌الملل و همکاری‌های آفریقای جنوبی:

آنچه عمیقاً نگران‌کننده است، این است که رویارویی خطرناک بین اسرائیل و ایران، توجه جهان را از فاجعه انسانی در حال تشدید در غزه و کرانه باختری منحرف کرده است.

حملات اخیر اسرائیل به ایران، که با استناد به مفهوم غیرقانونی "دفاع پیش‌دستانه" توجیه شده‌اند، جهان ما را در معرض خطر بزرگی قرار داده و ما را به‌طرز هشداردهنده‌ای به سوی یک درگیری نظام‌مند و گسترده سوق داده است.

استفاده اسرائیل از زور، که اصول بنیادین حاکمیت سرزمینی و استقلال سیاسی را که در بند ۲(۴) منشور سازمان ملل تصریح شده‌اند نقض می‌کند، این بحران را از یک اختلاف دوجانبه فراتر برده است.

این اقدامات نشان می‌دهد که چگونه تفسیر بیش از حد از حق ذاتی دفاع از خود می‌تواند به یک رویه ترسناک تبدیل شود، جایی که هر کشوری می‌تواند در واکنش به تهدیدات احتمالی آینده، دست به تهاجم آشکار بزند ، مسیری که به جنگ همگانی منتهی می‌شود، وضعیتی که پیش از ظهور نظام حقوق بین‌الملل وجود داشت.

متن منشور واضح است: بند ۵۱ فقط در صورت "وقوع حمله مسلحانه" اجازه دفاع از خود را می‌دهد. اگرچه ممکن است در شرایط کنونی پاسخ ایران در چارچوب حقوق بین‌الملل قابل توجیه تلقی شود، ما باید خردورزی را مقدم بداریم.

حتی اقداماتی که به‌ظاهر مشروع‌اند، مسئولیت عظیمی‌به‌همراه دارند. حقوق بشردوستانه بین‌المللی امری اختیاری نیست. این قوانین، به‌ویژه در زمان جنگ، بر حفاظت کامل از غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی تأکید دارند. هیچ استثنایی برای این وظیفه مقدس وجود ندارد.

آفریقای جنوبی موضع ضدجنگ اتخاذ کرده است، زیرا ما به‌خوبی می‌دانیم که در جنگ برنده‌ای وجود ندارد، تنها قربانیان‌اند. راه‌های بهتری برای حل اختلافات بین‌المللی وجود دارد که کمتر به بی‌ثباتی دامن می‌زنند و بیشتر به صلح می‌انجامند.

هزینه جنگ را مردم بی‌گناه، خانواده‌ها و جوامع متحمل می‌شوند و پیامدهای آن فراتر از پیش‌بینی‌های ماست. بر همین اساس و بر مبنای انسانیت مشترک‌مان، خواهان آتش‌بس فوری هستیم.باید اسلحه‌ها را خاموش کنیم و بی‌درنگ به مسیر گفت‌وگو بازگردیم، به‌ویژه درباره موضوع مهم عدم اشاعه و خلع سلاح هسته‌ای.این تنها یک گزینه عملی نیست؛ بلکه تنها راهی است که به مسئولیت جمعی ما در حفاظت از جان انسان‌ها و آینده مشترکمان احترام می‌گذارد.

متأسفانه ما شاهد بازگشت شدید معضل امنیتی (Security Dilemma) هستیم؛ افزایش تسلیحات و توسل به راهکارهای نظامی‌به‌جای مسیرهای دیپلماتیک برای رسیدن به صلح پایدار، تهدیدی جدی برای ثبات جهانی است. برای رسیدن به صلح پایدار، باید به چارچوب‌هایی که برای جلوگیری از این بحران‌ها طراحی شده‌اند بازگردیم:

منشور سازمان ملل، که همه کشورهای عضو به آن متعهد شده‌اند، باید رعایت شود.

پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای  (NPT)، که سازوکارهایی حیاتی برای شفافیت و پاسخگویی میان کشورها فراهم می‌کند، باید رعایت شود و همه کشورها به آن بپیوندند.این سازوکارها برای جلوگیری از فجایع طراحی شده‌اند  چراکه زمانی که تأسیسات هسته‌ای هدف حمله قرار می‌گیرند، بشریت در آستانه رنجی برگشت‌ناپذیر قرار می‌گیرد.

ایران خود را به این تعهدات پای بند نشان داده است. ما باید از سایر کشورها  به‌ویژه کشورهایی مانند اسرائیل که سلاح هسته‌ای دارند نیز همین میزان شفافیت و پاسخگویی را مطالبه کنیم.

تنها با پای بندی جهانی به این هنجارها می‌توانیم اعتماد و پاسخگویی متقابل را تقویت کنیم. امنیت واقعی از اعتماد حاصل از راستی‌آزمایی حاصل می‌شود، نه از تسلیحاتی پنهان‌شده در ابهام.

ما همچنین باید برای بازگشت به توافق‌هایی مانند برجام که در سال ۲۰۱۵ امضا شد، اولویت قائل شویم  توافقی که دستاورد بزرگی برای عدم اشاعه بود و حاصل تلاش‌های دیپلماتیک خستگی‌ناپذیر بود.

نکته نگران‌کننده دیگر این است که تنش خطرناک بین ایران و اسرائیل، توجه جامعه جهانی را از فاجعه انسانی در حال تشدید در غزه و کرانه باختری منحرف کرده است.

اقدامات اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، از جمله ممانعت از ارسال کمک‌های انسانی و حملات علیه غیرنظامیان فلسطینی، نیازمند تمرکز و واکنش فوری جامعه جهانی است.

پیش از حمله به ایران، فشار بین‌المللی قابل توجهی علیه اسرائیل شکل گرفته بود از جمله تحریم مقامات اسرائیلی، محکومیت قابل‌توجه در مجمع عمومی سازمان ملل و درخواست آتش‌بس فوری. اما این تلاش‌ها، اکنون به حاشیه رانده شده‌اند، و فلسطینیان را آسیب‌پذیرتر کرده‌اند.

لغو کنفرانس فرانسه-عربستان درباره حقوق فلسطینیان در سازمان ملل، که می‌توانست قدمی در جهت به رسمیت شناختن دولت فلسطین باشد، و همچنین ترور مذاکره‌کننده هسته‌ای ایرانی، از پیامدهای آشکار این درگیری‌اند.

اکنون جامعه جهانی باید با قاطعیت اقدام کند:

شورای امنیت سازمان ملل باید به حمله غیرقانونی اسرائیل به ایران رسیدگی کند.

دستورات موقت صادرشده از سوی دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) درباره غزه باید فوراً اجرا شوند.

دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) باید بتواند به‌صورت مستقل و بی‌طرفانه کار خود را دنبال کند.

توسل به نهادهای حکمرانی جهانی، هرچند ناقص باشند، بسیار خردمندانه‌تر از سقوط در گرداب جنگ است.

همچنین نیاز فوری به اصلاح ساختار ۸۰ ساله سازمان ملل متحد که در دوران استعمار طراحی شده، بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.

الگوی تکراری بی‌اعتنایی به حقوق بین‌الملل و چندجانبه‌گرایی، جهان ما را به مکانی ناامن‌تر تبدیل کرده است.

این لحظه باید نقطه عطفی باشد: به‌جای گرفتار شدن در چرخه‌های خشونت، جامعه جهانی باید بار دیگر بر اولویت قانون بین‌الملل و نظام چندجانبه تأکید کند و خواهان پاسخگویی برابر برای همه کشورها شود، بدون ترس و تبعیض.

در غیر این صورت، اجازه خواهیم داد که مصونیت از مجازات به فساد تبدیل شود و بنیان‌های نظام پیشگیری از جنگ جهانی فروبپاشد. بی‌اعتمادی، فلج سیاسی به بار خواهد آورد، و قانون جنگل حاکم خواهد شد با پیامدهایی فاجعه‌بار برای نسل‌های آینده.

این هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل است  زمان آن رسیده که به‌جای تسلیم، مسیر اصلاح و نوسازی را انتخاب کنیم.خشونت‌های تکرارشونده، باید ما را وادار کند تا نهادهای خود را تقویت کرده و الگوی خطرناک مصونیت از مجازات را درهم بشکنیم.می‌توانیم جهانی بسازیم که در آن، عدالت، گفت‌وگو و حل مسالمت‌آمیز اختلافات، پایه‌های امنیت مشترک و انسانیت همگانی باشند.

باید بپذیریم که تنها راه پیش رو، مسیر صلح است.

https://www.dailymaverick.co.za/opinionista/2025-06-18-israel-iran-war-places-world-in-grave-peril/