نام رسمیکشور: آفریقای جنوبی
پایتخت ها: پرتوریا (سیاسی)؛ کیپ تاون (پارلمانی)؛ بلوم فونتین (قضایی) و ژوهانسبورگ (مرکز تجاری).
- نوع حکومت: جمهوری پارلمانی.
- جمعیت: حدود 64 میلیون نفر که از آن، حدود 49 درصد مرد و 51 درصد زن هستند. بیش از 28 درصد جمعیت زیر 15 سال، حدود 66 درصد بین 15 تا 64 سال و نزدیک به 6 درصد بالای 65 سال سن دارند. نرخ رشد جمعیت 07/1 است.
- مساحت: 1,219,090 کیلومتر مربع (خشکی: 1,214,470 کیلومتر مربع، آب: 4620 کیلومتر مربع).
- آب و هوا: نیمه گرمسیری و معتدل.
- منابع طبیعی: طلا، کروم، آنتیموان(عنصر شیمیایی)، زغال سنگ، سنگ آهن، منگنز، نیکل، فسفات، قلع، اورانیوم، الماس، پلاتین، مس، وانادیم(نوعی فلز)، نمک، گاز طبیعی.
- همسایگان: موزامبیک، زیمبابوه، بوتسوانا، نامیبیا، اسواتینی(سوازیلند سابق) و لسوتو (که کاملا درون آفریقایجنوبی قرار گرفته است).
- شهرهای اصلی بر اساس جمعیت: ژوهانسبورگ بیش از پنج میلیون و پانصد هزار، کیپ تاون بیش از چهار میلیون و هفتصد هزار، دربان بیش از سه میلیون و صد هزار، سووتو نزدیک به یک میلیون و هفتصد هزار و پرتوریا یک میلیون ششصد هزار نفر جمعیت دارند.
- مذهب: مسیحی 8/79 درصد، سایر اعتقادات شامل افراد بدون دین 17 درصد، مسلمان 5/1 درصد، هندو 2/1 درصد، مذاهب سنتی آفریقایی 3/0 درصد، یهودی 2/0 درصد.
- گروههای نژادی: سیاهپوستان آفریقایی5/81 درصد، رنگین پوستان 8 درصد، سفیدپوستان 8 درصد، هندی/آسیایی 5/2 درصد.
- زبانهای رسمی: آفریقای جنوبی دارای 12 زبان رسمیشامل انگلیسی، زولو، خوسا و آفریکانس است.
سیاست و دولت:
- - حضور استعمارگران: ناوگانی از کشتیهای پرتغالی به فرماندهی واسکودوگاما در سال 1497 که در جستجوی راه جایگزین برای راه ابریشم بود موفق شد از دماغه طوفانها که بعدا به دماغه امید نیک تغییر نام یافت، عبور کند. پرتغالیها تا سال 1652 تنها خارجیهای آفریقایجنوبی بودند تا اینکه در سال 1652 کمپانی هند شرقی هلند دفتر تجاری در کیپ تاون تاسیس کرد. در سالهای 1795 و 1806 حمله نظامیبریتانیا موجب مهاجرت هلندی تبارها به نقاط مختلف آفریقایجنوبی شد. کشف الماس و طلا در آفریقایجنوبی موجب حضور بریتانیا و در ادامه جنگ بوئر (هلندی تبارها) و انگلیسیها شد. در جنگ اول که بین سالهای 1880 و 1881 درگرفت، بوئرها فاتح شدند، ولی در خلال سالهای 1899 تا 1902 جنگ دوم بین انگلیسیها و بوئرها منجر به شکست بوئرها و تشکیل کشور یکپارچه تحت استعمار بریتانیا شد. آفریقایجنوبی، در سال 1934 تحت امپراطوری بریتانیا تبدیل به کشور مستقل شد. در طول دو جنگ جهانی، این کشور همواره در کنار بریتانیا از ارائه کمک در زمینه نیروی انسانی و زیرساختی دریغ نکرد.
- - تشکیل دولت آپارتاید: از سال 1948 با روی کار آمدن ملی گرایان آفریکانس، جداسازی نژادی، که به طور رسمی آپارتاید نامیده میشد، اجرا گردید. در آن سال، حزب ملی آفریقای جنوبی از طریق رای گیری به قدرت رسید و شروع به تدوین و اجرای یک سری قوانین مبنی بر جداسازی نژادی نمود. در 16 دسامبر 1966 مجمع عمومی سازمان ملل متحد آپارتاید را به عنوان جنایت علیه بشریت معرفی نمود و کنوانسیون ضد آپارتاید در سال 1973 به تصویب رسید. این کنوانسیون در سال 1976 لازم الاجرا شد. عضویت آفریقای جنوبی در سال 1974 در سازمان ملل تعلیق و در سال 1977 تحریم تسلیحاتی آفریقای جنوبی از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شد. مبارزات انقلابی با گرایشات سوسیالیستی و آزادی خواهانه، گرچه از دهه 50 میلادی آغاز شده بود، لکن از دهه 60 با جنایات آپارتاید علیه آزادی خواهان به صورت غیر قانونی و نظامی آغاز شد. فشارهای شدید بین المللی و داخلی منجر گردید مذاکرات آشتی، که از پایان دهه 80 آغاز شده بود، در سال 1991 منجر به بهبود شرایط برای سیاهان شود. پس از آزادی نلسون ماندلا، که از سال 1991 به عنوان رهبر حزب کنگره ملی آفریقا (ANC) انتخاب شد، و رای مثبت سفیدپوستان آفریقای جنوبی به برقراری دموکراسی در آن کشور، در سال 1992 فرایند مذاکرات نگارش قانون اساسی جدید آفریقای جنوبی آغاز شد. در سال 1994 اولین انتخابات سراسری و آزاد برگزار و حزب کنگره ملی آفریقا (ANC) موفق به کسب اکثریت آراء شد. در آن زمان حزب کنگره ملی آفریقا (ANC) تقریباً دو سوم آرا را بدست آورد.
- استقرار دموکراسی: نلسون ماندلا در 10 می 1994 به عنوان رئیس جمهور آفریقای جنوبی سوگند یاد نمود. تابو امبکی، یکی از مقامات ارشد کنگره ملی آفریقا و دی کلرک، بعنوان دو معاون رئیس جمهور انتخاب شدند و دولت وحدت ملی تشکیل گردید. از آن زمان تاکنون 7 انتخابات سراسری با مشارکت همه مردم آفریقای جنوبی برگزار شده است.
- ساختار سیاسی:
- رئیس دولت (قوه مجریه): ماتاملا سیریل راماپوسا، از 15 فوریه 2018 با کنار رفتن جاکوب زوما، مسئولیت ریاست جمهوری را به عهده گرفت و در انتخابات سال 2019 برای تصدی این پست انتخاب و تا 29 می 2024 رئیس جمهور بود. وی در سال 2024 مجدداً به عنوان رئیس جمهور آفریقایجنوبی انتخاب شد. رئیس جمهور برای 5 سال و حداکثر برای دو دوره از طریق انتخاب غیر مستقیم مردم انتخاب میشود. آخرین انتخابات ملی در 29 می 2024 (9 خرداد 1403) برگزار شد و به دلیل آنکه حزب ANC که تا پیش از این همواره دارای اکثریت آراء بود، نتوانست 50 درصد آراء را کسب نماید، دولت وحدت ملی(GNU) را با مشارکت 10 حزب تشکیل داد.
- قوه مقننه: پارلمان متشکل از دو مجلس ملی (400 نماینده) و شورای ملی استانها (90 نماینده) است. دوره پارلمان 5 ساله بوده و هر یک از این 9 استان توسط یک مجلس قانونگذاری اداره میشود.
- قوه قضائیه: ساختار قوه قضائیه آفریقایجنوبی عبارت است از دادگاه قانون اساسی، دادگاه عالی استیناف، دادگاههای عالی و محاکم دادرسی.
- احزاب سیاسی مهم در پارلمان آفریقای جنوبی:در آخرین انتخابات سراسری در 29 ماه می سال 2024 ترکیب پارلمان آفریقایجنوبی متشکل از احزاب زیر است:
- کنگره ملی آفریقا (ANC) به رهبری سیریل راماپوسا 52/40 درصد آراء (159 کرسی در پارلمان)
- اتحاد دموکراتیک (DA) به رهبری جان استین هویزن 21/22 درصد آراء (87 کرسی در پارلمان)
- نیزه ملت (MK) به رهبری جاکوب زوما (رئیس جمهور سابق) 63/14 درصد آراء ( 58 کرسی در پارلمان)
- مبارزان آزادی اقتصادی (EFF) به رهبری جولیوس مالما 86/9 درصد آراء (39 کرسی در پارلمان)
- در این انتخابات، 18 حزب توانستند به پارلمان راه یابند. مشارکت نهایی نیز به میزان 64/58 درصد بوده است.
نیروی دفاع ملی آفریقای جنوبی به چهار شاخه تقسیم میشود، ارتش، نیروی هوایی، نیروی دریایی و خدمات درمانی نظامی آفریقای جنوبی.
سیاست خارجی آفریقای جنوبی به طور نسبی، طی سه دهه گذشته و پس از پایان نظام آپارتاید، بر اساس دیپلماسی متوازن استوار بوده است. در حالیکه ساختار اقتصادی آفریقای جنوبی بیشتر به غرب نزدیک است، لیکن در سیاست خارجی این کشور حفظ مناسبات با قاره آفریقا از جمله اتحادیه آفریقا و کشورهای جنوب در اولویت ویژهای قرار دارد. آفریقای جنوبی خود را ملزم به رعایت قوانین و هنجارهای بین المللی از جمله منشور سازمان ملل متحد و حقوق بشر می داند.
آفریقای جنوبی در سال 2010 به جمع کشورهای بریکس پیوست. هدف این کشور تقویت چندجانبه گرایی، افزایش نفوذ ژئوپلتیکی و ایفای نقش به عنوان نماینده قاره آفریقا در سطح جهانی میباشد.
در این چارچوب و بر مبنای اصول اخلاقی و حقوقی، آفریقای جنوبی از مردم فلسطین حمایت مینماید. این امر با توجه به جنگ 7 اکتبر 2023، نمود بیشتری یافته است به گونهای که آفریقای جنوبی در تاریخ 29 دسامبر 2023 (دی ماه 1402)درخواستی را به دیوان بین المللی دادگستری (ICJ) تسلیم کرد و شکایتی را علیه اسرائیل آغاز نمود. دیوان در تاریخ 26 ژانویه 2024(بهمن 1402)، دستور اقدامات موقت را علیه اسرائیل صادر نمود. پس از آن نیز دیوان بنا به درخواست آفریقای جنوبی، دو دستور اقدامات موقت اضافی را در تاریخ های 28 مارس 2024 (اسفند 1402) و 24 می 2024(خرداد 1403)، علیه اسرائیل صادر نمود. در اکتبر 2024(آبان 1403)، آفریقای جنوبی سند 750 صفحه ای را مبنی بر اسناد و مدارک نسل کشی اسرائیل در غزه، به دیوان بین المللی دادگستری ارائه نمود.